Khi mắc phải các vấn đề về tiêu hoá nói chung và sôi bụng tiêu chảy nói riêng, chúng ta cần điều chỉnh chế độ ăn uống của mình cho hợp lý. Bởi chế độ ăn uống ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình điều trị và hồi phục khi mắc tiêu chảy. Nhiều người băn khoăn, khi bị sôi bụng tiêu chảy nên ăn gì cho nhanh khỏi và mau lại sức? Bài viết dưới đây sẽ gợi ý cho bạn đọc một số thực phẩm giúp nhanh cải thiện tình trạng sôi bụng tiêu chảy và phục hồi sức khỏe.
Mục lục
Nguyên tắc ăn uống cho người bị sôi bụng, tiêu chảy
Khi bị sôi bụng tiêu chảy, bạn thường phải đối mặt với tình trạng cơ thể mất nước, mất điện giải, người mệt mỏi, chóng mặt do đi ngoài liên tục. Chính vì vậy, chế độ ăn uống lúc này đóng vai trò quan trọng trong việc bổ sung dinh dưỡng, khôi phục sức khoẻ và hỗ trợ cải thiện bệnh. Vì vậy, khi bị sôi bụng tiêu chảy, bạn cần cần lưu ý một số nguyên tắc ăn uống sau:
- Lựa chọn các loại thực phẩm giúp cầm tiêu chảy và tránh xa những thực phẩm khiến triệu chứng tiêu chảy thêm trầm trọng.
- Bổ sung các loại thực phẩm, đồ uống giúp bù nước và dinh dưỡng đã mất khi tiêu chảy.
- Chế biến thực phẩm dưới dạng mềm, lỏng, dễ tiêu hoá và có lợi cho đường ruột.
- Chia nhỏ các bữa ăn, tránh gây áp lực lên hệ tiêu hoá.
- Tránh xa những thực phẩm không đảm bảo vệ sinh, gây đầy hơi, khó tiêu, khó hấp thụ.
Sôi bụng, tiêu chảy nên ăn gì?
Chế độ ăn uống hằng ngày ảnh hưởng rất lớn đến triệu chứng của hệ tiêu hóa. Để cải thiện tình trạng sôi bụng, tiêu chảy, người bệnh nên ăn uống theo một số gợi ý dưới đây:
Bổ sung đầy đủ nước cho cơ thể
Khi bị sôi bụng, tiêu chảy, việc bổ sung đầy đủ nước cho cơ thể là vô cùng quan trọng. Sôi bụng, tiêu chảy kéo dài dễ khiến cơ thể mất nước, suy kiệt thậm chí là sốc dẫn đến nguy hiểm tính mạng. Bên cạnh việc uống đầy đủ nước lọc, điện giải, bạn có thể bổ sung thêm một số loại nước dưới đây:
- Nước gạo rang.
- Nước ép táo, tổi, nước dừa, dưa hấu….
- Một số loại trà giúp cải thiện tình trạng sôi bụng, tiêu chảy và giúp bổ sung nước như: trà hoa cúc, trà vỏ cam quýt (trần bì).
- Bổ sung sữa chua uống giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột.
Thực phẩm giàu tinh bột
Nhóm thực phẩm giàu tinh bột giúp cung cấp năng lượng, hỗ trợ phục hồi sức khoẻ, giảm tình trạng sôi bụng tiêu chảy. Bởi nhóm thực phẩm này chứa hàm lượng chất xơ cao, dễ tiêu hoá. Một số thực phẩm giàu tinh bột bạn nên bổ sung khi bị sôi bụng tiêu chảy như: khoai lang, khoai tây, gạo lứt, lúa mì, lúa mạch, ngũ cốc….
Bên cạnh đó, bạn có thể chế biến thành dạng cháo, súp, nấu canh vừa bổ sung nước, bổ sung tinh bột và giúp dễ tiêu hoá.
Thực phẩm giàu đạm
Sôi bụng tiêu chảy kéo dài khiến cơ thể mất nước, mệt mỏi và thiếu hụt dinh dưỡng. Vì vậy, bạn cần bổ sung thực phẩm giàu protein, kẽm, sắt… giúp phục hồi sức khoẻ sau những lần đi ngoài.
Một số thực phẩm giàu đạm có thể kể đến như: thịt gà, thịt bò, trứng, đậu nành… giúp bổ sung protein, sắt, kẽm và vitamin. Trong đó, thịt gà là lựa chọn tuyệt vời mà bạn nên bổ sung. Tuy nhiên, bạn cũng lưu ý chế các loại thực phẩm dưới dạng luộc, hấp, tránh chiên, rán nhiều dầu mỡ nhé bởi việc sử dụng nhiều dầu mỡ ảnh hưởng không tốt tới hệ tiêu hóa nhé.
Thực phẩm giàu chất xơ
Chất xơ hòa tan có tác dụng tăng khối tích cho phân, giúp phân đặc nhưng mềm. Nhờ đó, giúp giảm bớt số lần đi ngoài, làm dịu niêm mạc ruột đang chịu tác động vì tiêu chảy. Khi bị tiêu chảy, bạn nên bổ sung chất xơ từ rau xanh, trái cây tươi để bổ sung vitamin và giúp dễ tiêu hoá. Tuy nhiên, khi chế biến các món ăn từ rau xanh, bạn nên chế biến dưới dạng hấp, luộc, tránh chiên xào, nhiều dầu mỡ nhé.
Một số loại rau xanh, trái cây tươi tốt giúp cải thiện triệu chứng sôi bụng tiêu chảy và giúp hệ tiêu hoá hoạt động khoẻ mạnh hơn mà bạn có thể sử dụng như: chuối, ổi, táo, việt quất, rau mồng tơi, rau khoai lang, cần tây…
Thực phẩm mềm dễ tiêu hóa
Sôi bụng, tiêu chảy là triệu chứng gây nhiều khó chịu và mệt mỏi. Thay vì ăn những thực phẩm khô, cứng khó hấp thu chất dinh dưỡng, khiến hệ tiêu hoá trầm trọng hơn thì bạn nên sử dụng những thực phẩm mềm, dễ tiêu như: luộc, hầm, súp, cháo… Những thực phẩm này giúp giảm áp lực cho hệ tiêu hóa, ngăn ngừa tình trạng mất nước, cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho cơ thể.
Thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất
Thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất rất cần thiết cho cơ thể, đặc biệt là người đang bị sôi bụng tiêu chảy. Những thực phẩm này không chỉ tốt cho sức khoẻ nói chung mà còn rất có lợi cho hệ tiêu hoá, giúp làm dịu dạ dày, hỗ trợ và cải thiện tình trạng sôi bụng tiêu chảy. Một số thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất mà bạn có thể bổ sung trong thực đơn hằng ngày như: khoai lang, cà chua, dâu tây, rau chân vịt, măng tây…
Thực phẩm giàu lợi khuẩn
Khi bị sôi bụng tiêu chảy, bạn không nên bỏ qua thực phẩm giàu lợi khuẩn trong chế độ ăn uống hằng ngày. Sữa chua là thực phẩm giàu lợi khuẩn probiotic giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, tiêu diệt vi khuẩn có hại, kích thích tiêu hóa và làm lành các tổn thương ở niêm mạc ruột, cải thiện tình trạng tiêu chảy.
Tuy nhiên, khi bị sôi bụng tiêu chảy, bạn không nên sử dụng quá nhiều sữa chua. Theo khuyến cáo, người lớn có thể ăn 1 – 2 hộp sữa chua (tương đương 250 – 500 gram) và trẻ em có thể dùng 1/2 – 1 hộp sữa chua mỗi ngày. Tránh ăn sữa chua khi bụng đói và nên ăn sau bữa chính khoảng 1 – 2 giờ đồng hồ.
Bên cạnh đó, bạn có thể bổ sung thêm các loại men tiêu hóa giúp tái cân bằng hệ vi sinh đường ruột, tiêu diệt các hại khuẩn trong đường tiêu hóa. Bạn có thể tham khảo bác sĩ các loại men tiêu hoá có thể sử dụng nhé.
Sôi bụng, tiêu chảy kiêng ăn gì?
Bên cạnh những thực phẩm được khuyên dùng khi bị sôi bụng tiêu chảy, người bệnh cũng nên hết sức lưu ý đến các thực phẩm không tốt cho sức khỏe, đặc biệt là gây trầm trọng thêm tình trạng sôi bụng đi ngoài. Sau đây là một số thực phẩm, thức uống cần lưu ý:
Thực phẩm từ bơ, sữa
Khi bị sôi bụng, tiêu chảy, bạn nên tránh các loại thực phẩm bơ, sữa, kem, phô mai, bơ… Theo các chuyên gia sức khoẻ, trong sữa có thành phần lactose khó tiêu hóa. Khi bị sôi bụng, tiêu chảy, bạn không thể hấp thu được lactose (loại đường có trong các sản phẩm làm từ bơ sữa gây khó tiêu) khiến triệu chứng sôi bụng, tiêu chảy thêm trầm trọng. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể ăn sữa chua giàu probiotic nếu cơ thể không có bất kỳ phản ứng gì.
Xem tham khảo: Đau bụng đi ngoài có uống sữa được không?
Đồ ăn nhiều đường
Thực phẩm nhiều đường khiến hàm lượng insulin trong máu tăng cao, tăng áp lực thẩm thấu trong lòng ruột, nó sẽ lấy nước từ tế bào vào ruột khiến phản xạ co bóp ở ruột mạnh hơn, từ đó làm tình trạng sôi bụng, tiêu chảy thêm trầm trọng. Ngoài ra, những thực phẩm nhiều đường khiến các hại khuẩn phát triển mạnh trong đường ruột làm cho quá trình điều trị sôi bụng tiêu chảy gặp khó khăn hơn.
Đồ ăn chứa nhiều chất béo
Thực phẩm chứa nhiều chất béo như đồ ăn chiên xào, nhiều dầu mỡ làm tăng cơn co thắt ruột, gây tình trạng khó tiêu, tăng gánh nặng lên hệ tiêu hoá khiến triệu chứng sôi bụng, tiêu chảy nặng hơn. Vì vậy, nếu bạn đang bị sôi bụng tiêu chảy, bạn nên loại bỏ những thực phẩm nhiều dầu mỡ, chiên rán, đồ ăn nhanh trong thực đơn hàng ngày. Một số thực phẩm chứa nhiều cần béo bạn cần tránh như:
- Đồ ăn nhanh: gà rán, khoai tây chiên, xúc xích rán
- Các món chiên, xào nhiều dầu mỡ.
Đồ ăn nhiều gia vị chua, cay, nóng
Các loại thực phẩm nhiều gia vị chua, cay, nóng gây kích thích niêm mạc ruột khiến đường ruột của bạn phải hoạt động co bóp mạnh hơn khiến triệu chứng sôi bụng tiêu chảy càng thêm trầm trọng. Chính vì vậy, khi bị sôi bụng tiêu chảy bạn tuyệt đối tránh xa một số thực phẩm muối chua, lên men như: dưa, cà, măng, kim chi… và các loại gia vị: muối ớt, sa tế, mù tạ, hạt tiêu…
Thực phẩm tái, sống
Các loại thực phẩm tái sống như gỏi, tiết canh, rau sống, các loại rau thơm, rau thủy sinh gây kích thích tiêu hoá và có thể khiến bạn dễ nhiễm khuẩn, kí sinh trùng làm gia tăng triệu chứng sôi bụng, tiêu chảy thậm chí còn khiến bạn ngộ độc thực phẩm.
Thực phẩm sinh hơi
Người bị sôi bụng, tiêu chảy được khuyến cáo không nên ăn các thức ăn khó tiêu, dễ sinh hơi như rau cải, súp lơ, bắp cải, hành tây, đào, mận, hoa quả sấy khô… bởi chúng sẽ làm cho tình trạng sôi bụng, tiêu chảy, chướng bụng đầy hơi càng thêm khó chịu.
Tránh đồ uống chứa chất kích thích
Những người có hệ tiêu hoá bình thường, khoẻ mạnh, các loại đồ uống chứa chất kích thích như bia, rượu, cà phê không phải là thức uống lành mạnh. Đặc biệt, nếu bị sôi bụng, tiêu chảy lại càng không nên sử dụng. Các loại đồ uống chứa cồn gây kích thích hệ bài tiết sẽ khiến bạn dễ mất nước. Ngoài ra, các loại đồ uống như cà phê chứa thành phần caffeine gây kích thích hệ thần kinh đại tràng làm tăng nhu động ruột khiến cho quá trình vận chuyển thức ăn và phân trong ống tiêu hóa nhanh bất thường khiến tình trạng sôi bụng, tiêu chảy càng trở lên trầm trọng..
Xem thêm: Đẩy lùi sôi bụng tiêu chảy như thế nào?
Lưu ý ăn uống cho người bị sôi bụng tiêu chảy
Bên cạnh các thực phẩm nên ăn và nên tránh khi bị sôi bụng, tiêu chảy thì bạn cũng cần chú ý xây dựng thói quen ăn uống, sinh hoạt dưới đây:
- Chỉ ăn những thực phẩm đã được chế biến kĩ, đảm bảo ăn chín, uống sôi, vệ sinh an toàn thực phẩm.
- Nên có thói quen ăn uống đúng giờ.
- Tránh ăn những thực phẩm đông lạnh, nhiều chất bảo quản, đặc biệt là các loại thực phẩm hết hạn, ôi thiu và có dấu hiệu nấm mốc.
- Tránh ăn những loại thực phẩm tái, sống như tiết canh, lòng lợn, rau sống, gỏi và nội tạng động vât.
- Hạn chế ăn các thực phẩm ven đường, không đảm bảo vệ sinh.
- Có thói quen rửa tay thật sạch trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh và tiếp xúc nơi công cộng.
- Khi bị sôi bụng, tiêu chảy nên uống đầy đủ nước và nghỉ ngơi tránh mất nước, mất sức
- Có thói quen thể dục thể thao thường xuyên để tăng cường sức khoẻ, tăng sức đề kháng, phòng ngừa bệnh tật.
Xem thêm: 11 Cách chữa sôi bụng đi ngoài hiệu quả
Sôi bụng, đi ngoài ở mức độ nhẹ không gây hậu quả nghiêm trọng. Tuy nhiên, triệu chứng này không được khắc phục có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và hệ tiêu hóa. Nhất là khi có dấu hiệu mất nước do tiêu chảy kéo dài. Hy vọng qua thông tin chúng tôi chia sẻ bên trên, bạn có thêm phương pháp cải thiện tình trạng sôi bụng tiêu chảy một cách hiệu quả. Ngoài ra, khi đã áp dụng những cách trên mà triệu chứng không thuyên giảm, thậm chí xuất hiện các biểu hiện khác lạ, bạn hãy nhanh chóng tới các cơ sở y tế để được thăm khám điều trị kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.
