Bán chi liên hay còn gọi là nha loát thảo, là một loại cỏ sống lâu năm, có tác dụng kháng ung thư, điều tiết hệ miễn dịch, thanh nhiệt, giải độc, tiêu thũng, tiêu viêm, giảm đau, thông kinh, cầm máu…
Tổng quan về cây thuốc
Tên khọi khác : Nha loát thảo, Hoàng cầm râu…
Tên khoa học : Scutellaria barbata D. Don .
Họ : Labiatae.
Mô tả:
Cỏ đa niên thân 4 góc, bò ở gốc, mảnh ở ngọn, cao 0,15-0,20m. Lá mọc đối, lá trên không cuống, lá dưới có cuống mảnh, phiến lá hình trứng hẹp đến hình mũi mác, dài 1-2cm, toàn mép môi trên mang một cái khiên rụng sớm, môi dưới tồn tại. Tràng màu xanh 2 môi, môi trên 3 thùy, môi dưới tròn, 4 nhị không thò ra ngoài. Ra hoa vào mùa xuân.
Thu hái:
Mọc 2 bên bờ ruộng, rãnh nước, nơi ẩm thấp gần nước. Có ở miền bắc Việt Nam. Dùng toàn cây. Thu hái vào mùa xuân hạ, rửa sạch, phơi nắng, cất dùng. Hoa có dạng như bàn chải đánh răng.
Tính vị :
Vị cay, hơi đắng, ngọt, tính bình hơi mát, không độc , Vào kinh phế, can, thận.
Công dụng :
- Kháng ung thư: Thử nghiệm lâm sàng cho thấy có tác dụng làm giảm nhẹ tế bào ung thư trong bệnh bạch huyết cấp (AML), kết quả đạt 75%. Chữa nhiều loại bệnh ung thư.
- Điều tiết hệ miễn dịch, kháng khuẩn
- Thanh nhiệt, giải độc, tiêu thũng, tiêu viêm, giảm đau.
- Tiêu đờm, tán kết, phá huyết, thông kinh, cầm máu.
- Ức chế tế bào ung thư não
Đơn thuốc theo kinh nghiệm dân gian
- Trị ung thư phổi: Bạch hoa xà thiệt thảo, Bạch mao căn mỗi thứ 160g (dùng tươi), sắc uống với nước đường
- Trị ruột dư viêm cấp tính: Bạch hoa xà thiệt thảo 80g, sắc uống, nhẹ ngày 1 thang, nặng ngày 2 thang
- Trị ho do viêm phổi: Bạch hoa xà thiệt thảo (tươi) 40g. Trần bì 8g, sắc uống
- Trị amidal viêm cấp: Bạch hoa xà thiệt thảo 12g, Xa tiền thảo 12g, sắc uống
- Trị đường tiểu viêm, tiểu buốt, tiểu gắt: Bạch hoa xà thiệt thảo, Dã cúc hoa, Kim ngân hoa, mỗi thứ 40g, Thạch vi 20g, sắc uống thay nước trà
- Trị chấn thương thời kỳ đầu: Bạch hoa xà thiệt thảo (tươi) 120g, nước, rượu mỗi thứ 1 nửa sắc uống
- Bảo vệ gan, lợi mật: Bạch hoa xà thiệt thảo + Hạ khô thảo + Cam thảo (theo tỉ lệ 2 + 2 + 1)
- Trị ruột dư viêm cấp đơn thuần và phúc mạc viêm nhẹ: Bạch hoa xà thiệt thảo 60g, sắc, chia 3 lần uống. Đã trị hơn 1000 cas kết qủa tốt
- Trị rắn độc cắn: Bạch hoa xà thiệt thảo 20g, sắc với 200ml rượu uống trong ngày. Dùng 2/3 thuốc, chia làm 2-3 lần uống, còn 1/3 đắp vào vết cắn. Trị 19 cas đều khỏi
- Trị dịch hoàn ứ nước (biến chứng sau khi thắt ống dẫn tinh): Bạch hoa xà thiệt thảo 30g, sắc, chia làm 3 lần uống. Trị 38 cas, có kết quả 34 cas
- Trị gan viêm, vàng da: Bạch hoa xà thiệt thảo 31,25g, Hạ khô thảo 31,25g, Cam thảo 15,625g, chế thành xi rô
