• z4769300509172_1b144d407b0e3d8db39a12b9b2cd1e84
  • banner-lohha2
  • Flash2
  • Flash3
  • Flash4

Thoái hóa điểm vàng là gì? Phòng ngừa và điều trị

Thoái hóa điểm vàng là hiện tượng tổn thương võng mạc trung tâm ở những người trên 50 tuổi. Giai đoạn đầu thường có ít triệu chứng, không ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày. Nhưng nếu nặng hơn bệnh sẽ gây giảm thị lực trầm trọng, có thể là nguyên nhân chính gây mù lòa ở người cao tuổi. Thoái hóa điểm vàng dạng khô tiến triển có thể gây một điểm mờ ở trung tâm của hình ảnh, điểm mờ sẽ ngày càng lớn và tối hơn.

Thoái hóa điểm vàng là gì? Phòng ngừa và điều trị 1

1. Bệnh Thoái hóa điểm vàng là gì?

Thoái hóa điểm vàng còn được gọi là bệnh AMD (chữ tắt của Age-related Macular Degeneration). Tên Tiếng Việt của bệnh này tuy chưa đồng nhất nhưng Bệnh ‘Thoái Hoá Điểm Vàng’ (hoặc Thoái Hóa Hoàng Điểm) chủ yếu là một tình trạng bệnh lý xảy ra và gây tổn thương ở điểm vàng (“hoàng điểm”) của mắt. Điểm vàng là một điểm nhỏ bằng cỡ chữ o (font chữ 12) nằm tại trung tâm võng mạc ở phần sau nhãn cầu. Bình thường, điểm vàng giúp mắt nhìn rõ ở vùng trung tâm của ngoại vật, và giúp mắt nhìn rõ chi tiết cùng ý thức mầu sắc. Qua ảnh hưởng của tuổi đời, dinh dưỡng, nếp sống, và môi sinh, điểm vàng có thể bị hao mòn (thoái hóa); do đó, thị lực của mắt sẽ suy giảm từ tạm thời đến vĩnh viễn.

Thoái hóa điểm vàng được phân ra làm hai loại: thoái hóa điểm vàng khô và thoái hóa điểm vàng ướt.

Dù khô hay ướt, bệnh thoái hóa điểm vàng thường xảy ra nhiều hơn ở người trên 55 tuổi. Bệnh này từng được gọi là “dịch bệnh thầm lặng” vì là nguyên nhân chính và âm thầm đưa đến chứng mất thị lực ở người cao niên.

2. Triệu chứng bệnh thoái hóa điểm vàng

Khi mắc bệnh thoái hóa điểm vàng, bệnh nhân có thể có những triệu chứng sau đây:

Lúc đầu mắc bệnh, người bệnh không cảm thấy đau đớn. Nhưng khi dùng mắt bị bệnh AMD để nhìn thẳng vào trung tâm của cảnh vật, hình ảnh hoặc trang sách, người bệnh sẽ cảm thấy ngày càng nặng hơn các triệu chwungs 3M sau:

  • Hình ảnh bị mờ
  • Hình ảnh bị méo
  • Mất trung tâm của hình ngoại vật. (Hình 1, 2, 3, 4)

2. Triệu chứng bệnh thoái hóa điểm vàng 1

Hình 12. Triệu chứng bệnh thoái hóa điểm vàng 2

Hình 2

2. Triệu chứng bệnh thoái hóa điểm vàng 3

Hình 3

2. Triệu chứng bệnh thoái hóa điểm vàng 4

Hình 4

Lúc đầu bệnh thường bắt đầu ở 1 mắt. AMD khô thường chầm chậm gây ra sự mất thị lực ở vùng trung tâm với nhiều mức độ khác nhau. Trái lại AMD Ướt tuy ít hơn, nhưng thường nhanh chóng gây mất thị lực ở vùng trung tâm nặng hơn. AMD Khô có thể đột ngột trở thành AMD Ướt; do đó cần cảnh giác để sớm đi khám mắt.

Những dấu hiệu khác:

Test về cảm nhận màu sắc: có thể cho thấy khiếm thị về màu sắc

Dùng dụng cụ đặc biệt để soi đáy mắt có thể phát hiện những dấu hiệu ban đầu của thoái hóa điểm vàng như tăng hay giảm bất thường của sắc tố võng mạc hoặc những kết tụ mầu vàng (“drusen”) dưới võng mạc; các “drusen” này thường lớn hơn 63 µm và có be bờ không rõ nét trong trường hợp thoái hóa điểm vàng Ướt.

3. Phương pháp chẩn đoán thoái hóa điểm vàng

Chụp X-quang mạch của đáy mắt dùng Fluorescein hoặc Indocyanine Green (ICG Angiography): Xem hình 5 – Nguồn: Macular Degeneration Foundation, Australia.

ICG Angiography có thể được Bác Sĩ cho thực hiện đều đặn trong quá trình điều trị và theo dõi bệnh AMD Ướt, nhất là khi AMD Ướt đang ở giai đoạn còn hoạt động. Ở các giai đoạn sau, việc chụp hình Angiography có thể được làm mỗi năm một lần thôi.

4.Các giai đoạn phát triển bệnh:

AMD dù Khô hay Ướt đều có xu hướng tăng dần lên;

AMD đưa đến giảm suy thị lực với những hậu quả như thất nghiệp, ngăn cách với đời sống xã hội, lệ thuộc vào gia đình và xã hội, trầm cảm, sớm vào nhà điều dưỡng (nursing home);

AMD còn làm tăng nguy cơ bị té ngã và gẫy xương.

5. Nguyên nhân thoái hóa điểm vàng

Mặc dù không xác định rõ nguyên nhân sâu xa gây thoái hóa điểm vàng nhưng cần chú ý đến một số yếu tố nguy cơ liên quan:

  • Dinh dưỡng kém thăng bằng: ăn quá nhiều mỡ, nhiều thịt, thiếu rau xanh, cá, hoa quả tươi…
  • Mắc bệnh cao huyết áp
  • Không bảo vệ mắt chống tia cực tím, chống nắng, che mắt khi ra ngoài nắng
  • Hút thuốc lá: người hút thuốc lá có nguy cơ bị AMD gấp 3 lần người không hút; người hút thuốc thường bị AMD 10 năm sớm hơn người không hút.

Các nguy cơ khó có thể thay đổi:

  • Tuổi cao: từ 50 tuổi trở lên có nhiều nguy cơ mắc thoái hóa điểm vàng (cứ 7 người có 1 người mắc); từ 75 tuổi trở nên (cứ 3 người có 1 người mắc thoái hóa điểm vàng)
  • Người da trắng và mắt xanh;
  • Có thân nhân đã bị bệnh thoái hóa điểm vàng, nguy cơ tăng lên: cứ 2 người thì 1 người bị bệnh thoái hóa điểm vàng(50%).

6. Phòng ngừa thoái hóa điểm vàng

Việc phòng ngừa gồm các biện pháp để phát hiện sớm bệnh thoái hóa điểm vàng, giảm và tránh các biến chứng của bệnh.

  • Khám mắt và đáy mắt định kỳ, nhất là khi trên 55 tuổi hoặc có thân nhân đã từng bị bệnh thoái hóa điểm vàng;
  • Không hút thuốc lá;
  • Vận động thân thể;
  • Giữ thăng bằng trong dinh dưỡng: ăn thêm cá 2-3 lần mỗi tuần; ăn một nắm hạt (nuts) mỗi tuần; ăn rau cải xanh và trái cây mỗi ngày;
  • Hạn chế lên cân;
  • Bảo vệ mắt bằng kính râm khi ra ánh mặt trời.

7. Điều trị thoái hóa điểm vàng

Hiện nay chưa có cách nào điều trị dứt được thoái hóa điểm vàng nên công tác điều trị chủ yếu nhằm mục tiêu làm chậm hoặc ngăn chặn sự phát triển của bệnh thoái hóa điểm vàng

Những tiến bộ trong việc điều trị bằng laser kèm theo chế độ ăn uống một số các dưỡng chất có thể giúp làm chậm sự thoái hóa.
Chất Lutein có thể bảo vệ chống ‘Thoái Hoá Điểm Vàng’ thường có trong trái cây tươi và rau cải xanh; do đó nên ăn nhiều loại thức ăn này;

Việc điều trị thoái hóa điểm vàng Ướt có thể dùng tia Laser hoặc một số phương pháp khác do Bác sĩ chuyên môn(Ophthalmologists) chỉ định và thực hiện;

Một số dụng cụ ‘trợ thị’ (optical aids) như kính ‘lúp’, đèn rọi để tăng độ sáng, và chữ in lớn cỡ, cũng có thể phải dùng đến để tăng thị lực.

Tóm lại, chú ý đến việc phòng ngừa bệnh thoái hóa điểm vàng với nếp sống lành mạnh và dinh dưỡng thăng bằng là việc chính. Mỗi khi có rối loạn về thị lực, cần sớm chú ý tìm bệnh thoái hóa điểm vàng để chẩn đoán và điều trị ngay. Người trên 50 tuổi nên dùng Mạng Amsler (Amsler Grid) thường để sớm biết có triệu chứng 3 M như: mờ, méo, hoặc mất trung tâm của hình ngoại vật mà đi thăm khám Bác sĩ chuyên khoa ngay.

Bs Nguyễn Nguyên

Hotline Hướng dẫn mua hàng
Chủ đề: Thoái hóa điểm vàng
  • Bình luận mặc định
  • Bình luận Facebook

Ý kiến của bạn

Ý kiến của bạn

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.