• z4769300509172_1b144d407b0e3d8db39a12b9b2cd1e84
  • banner-lohha2
  • Flash2
  • Flash3
  • Flash4

Thảo quyết minh

Thảo quyết minh hay có tên quen thuộc trong dân gian là hạt muồng, đậu ma…chứa các chất antraglucozit nên có tác dụng tăng sự co bóp của ruột, giúp sự tiêu hóa được tăng cường, đại tiện dễ, phân mềm mà lỏng, không gây đau bụng.

Thảo quyết minh 1

Tổng quan về cây thuốc

Tên gọi khác : quyết minh, hạt muồng, đậu ma, giả lục đậu, giả hoa sinh, lạc giời.

Tên khoa học: Cassia tora L.

Họ : Vang Caesalpiniaceae.

Bộ phận dùng : Hạt phơi hay sấy khô của cây thảo quyết minh.

Mô tả cây

Thảo quyết minh là một cây nhỏ cao 0,3-0,9m, có khi cao tới 1,5m. Lá mọc so le, kép, lông chim dìa chẵn, gồm 2-4 đôi lá chét. Lá chét hình trứng ngược lại, phía đầu lá nở rộng ra, dài 3-5cm, rộng 15-25mm. Hoa mọc từ 1-3 cái ở kẽ lá, màu vàng tươi. Quả là một giáp hình trụ dài 12-14cm, rộng 4mm, trong chứa chừng 25 hạt, cũng hình trụ ngắn chừng 5-7mm, rộng 2,5-3mm, hai đầu vát chéo, trông hơi giống viên đá lửa, màu nâu nhạt, bóng. Vị nhạt hơi đắng và nhầy.

Phân bố, thu hái và chế biến

Cây mọc hoang khắp nơi ở Việt Nam. Vào tháng 9-11, quả chín hái về, phơi khô, đập lấy hạt, lại phơi nữa cho thật khô.

Tác dụng dược lý

Do chứa các chất antraglucozit, thảo quyết minh có tác dụng tăng sự co bóp của ruột, giúp sự tiêu hóa được tăng cường, đại tiện dễ, phân mềm mà lỏng, không gây đau bụng.

Ngoài ra còn có tác dụng diệt khuẩn, dùng trong điều trị bệnh hắc lào, nấm ở ngoài da như chàm trẻ em.

Công dụng và liều dùng

Theo tài liệu cổ, thảo quyết minh vị mặn, tính bình, vào hai kinh can và thận. Có tác dụng thanh can, ích thận, khử phong, sáng mắt, nhuận tràng, thông tiện. Dùng chữa thong manh có màng, mắt đỏ, nhiều nước mắt, đầu nhức, đại tiện táo bón. Người tiêu chảy không được dùng.

Hiện nay nhân dân dùng thảo quyết minh làm thuốc chữa bệnh đau mắt. Người ta cho rằng uống thảo quyết minh mắt sẽ sáng ra, do đó đặt tên như vậy (quyết minh là sáng mắt), còn dùng ngâm rượu và dấm để chữa bệnh hắc lào, bệnh chàm mặt của trẻ em. Qua nghiên cứu, hiện nay người ta dùng thảo quyết minh làm thuốc bổ, lợi tiểu và đại tiện, ho, nhuận tràng, cao huyết áp, nhức đầu, hoa mắt. Uống thảo quyết minh, đại tiện dễ dàng mà không đau bụng, phân mềm nhưng không lỏng. Lá có thể dùng thay vị phan tả diệp.

Liều dùng hàng ngày 5-10g hay hơn, dưới dạng thuốc sắc, thuốc bột hoặc thuốc viên.

Ðơn thuốc theo kinh nghiệm dân gian

Trị đau mắt đỏ có màng : Quyết minh tử, Thạch quyết minh, Hoàng cầm, Cam cúc hoa, Cam thảo, Xích thược, Thạch cao, Khương hoạt, Mộc tặc thảo, Mạn kinh tử, tán bột, cho nước lã vào sắc uống (Quyết Minh Tử Tán – Thẩm thị tôn sinh thư).

Trị mắt đỏ đau, đầu đau do phong nhiệt : Quyết minh tử 16g, Thạch quyết minh 12g, Cúc hoa 12g, Mạn kinh tử, Hoàng cầm, Bạch thược đều 12g, Thạch cao 20g, Xuyên khung 6g, Mộc tặc 12g, Khương hoạt 8g, Cam thảo 4g. Sắc uống (Sổ tay lâm sàng trung dược).

Trị nửa đầu đau: Quyết minh tử, Dã cúc hoa đều 12g, Mạn kinh tử, Xuyên khung, Toàn yết đều 8g. Sắc uống (Sổ tay lâm sàng trung dược).

Trị mắt đỏ đau, đầu đau do phong nhiệt : Quyết minh tử (sao vàng) 12g, Sài hồ, Đạm trúc diệp, Cúc hoa đều 12g, Hoàng liên, Phòng phong đều 8g, Thăng ma 4g, tế tân 2g, Cam thảo 4g. Sắc uống (Quyết minh tử thang – Lâm sàng thường dụng trung dược thủ sách).

Trị đầu đau do huyết áp cao (Can dương thịnh): Thảo quyết minh 20g. Sắc uống. Hoặc thêm Câu đằng, Bạch tật lê đều 12g (Lâm sàng thường dụng trung dược thủ sách).

Trị quáng gà : Quyết minh tử, Câu kỷ tử đều 12g, Gan heo 100 – 150g. Nấu chín, ăn luôn gan (Lâm sàng thường dụng trung dược thủ sách).

Trị mắt cườm, thị lực giảm do Can Thận bất túc : Quyết minh tử, Sa uyển tật lê, Nữ trinh tử, Cốc tinh thảo, Cúc hoa, đều 12g, Sinh địa 16g. Sắc uống (Lâm sàng thường dụng trung dược thủ sách).

Trị táo bón : Quyết minh tử, sắc uống thường xuyên thay nước trà (Lâm sàng thường dụng trung dược thủ sách).

Trị hắc lào, nấm, chàm : Thảo quyết minh 20g, rượu 40-50ml, dấm 5ml, ngâm trong 10 ngày, lấy nước bôi (Những Cây Thuốc Và Vị Thuốc Việt Nam).

Trị trẻ nhỏ bị cam tích: Thảo quyết minh 9g, tán bột. Lấy một bộ gan gà giã nát, cho một ít rượu, trộn đều làm thành bánh, sấy chín cho (Giang Tây thảo dược).

  • Bình luận mặc định
  • Bình luận Facebook

Ý kiến của bạn

Ý kiến của bạn

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.