Cao huyết áp cần được điều trị vì đó là một yếu tố có nguy cơ tới bệnh tim mạch (10% ở tuổi 20 – 30 và 30% ở người già 65 – 75 tuổi). Ngoài ra cao huyết áp còn mang lại 2 hệ quả: Giảm chất lượng cuộc sống và làm hư hại tới các chức năng của não (làm giảm khả năng nhận thức).
Huyết áp tăng theo tuổi tác. Theo ước tính của y giới, có 20-50% các cụ già trên 60 tuổi bị huyết áp cao. Dĩ nhiên, cần có thuốc để điều trị trong nhiều trường hợp. Nhưng dưới một mức độ nào đó, chỉ cần một chế độ ăn thích hợp là đủ. Ngay khi dùng thuốc, chế độ ăn uống có vai trò hỗ trợ đáng kể.
Điều trị cao huyết áp như thế nào?
- Thường phải dùng thuốc nhưng bao giờ cũng phải có biện pháp vệ sinh và dinh dưỡng như: chế độ ăn uống, tập thể dục, giảm cân, giảm tiêu thụ rượu, ngừng hút thuốc lá.
- Thuốc thường dùng liều thấp nhất và chỉ tăng liều dần dần khi cần thiết. Chỉ nên dùng một loại thuốc, cần mới dùng 2 loại. Thuốc được chỉ định tùy theo thể trạng bệnh nhân và các thuốc khác mà bệnh nhân đang điều trị bệnh khác vì bị nhiều bệnh một lúc.
Ăn những gì?
Y giới thường có 2 khuyến nghị chính về chế độ dinh dưỡng:
- Chế độ ăn không mặn lắm . Trước đây vài năm người ta quy định chế độ này rất chặt chẽ. Đến nay thống kê cho thấy hạn chế muối không có cùng 1 tác dụng từ người này tới người khác. Chỉ có khoảng 1/3 bệnh nhân nhạy cảm với muối. Tuy vậy, khuynh hướng chung là sự giảm nhẹ 1 cách điều độ. Chế độ này cho phép giảm nhẹ huyết áp và tăng hiệu lực của thuốc chống cao huyết áp.
- Tăng chất calci và sản phẩm về sữa. Thống kê cho thấy ở các nhóm cư dân khác nhau, sử dụng ít thức ăn có calci thường làm huyết áp cao hơn khi so sánh với các nhóm cư dân khác. Các nghiên cứu mới đây cũng cho thấy: có thể giảm huyết áp đáng kể với chế độ ăn nhiều sữa và rau quả.
Để kết luận vấn đề này, Bác sĩ Monique Ferry chủ nhiệm khoa lão và trung tâm bệnh viện Valence (Pháp) có nhấn mạnh 3 điểm:
- Huyết áp các cụ già nên điều chỉnh tới một điểm cân bằng, không nên dùng nhiều thuốc (đối với người già, dùng nhiều thuốc kháng huyết áp có thể làm sụt huyết áp quá nhiều).
- Nên thử nghiệm từng bệnh nhân xem huyết áp có giảm không sau 1 tuần ăn chế độ “ít muối” ở người già, sự tiêu thụ calci (phần lớn từ sản phẩm của sữa) thường thiếu. Chế độ ăn có khi tránh được dùng thuốc, có khi giúp ích cho điều trị.
- Rượu dùng ít (1-2 chén rượu vang 1 ngày) có thể có lợi cho huyết áp. Cần thận trọng khi khuyên người già giảm cân để tránh lệch lạc và đi vào chế độ suy dinh dưỡng.
GS. NGUYỄN KHANG
(Theo báo Thời sự dược học)
